دکتر صدرالله محرابی استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه در نشست خبری معرفی طرح خود گفت: اینجانب جراح و متخص کلیه و مجاری ادراری و فوق تخصص لاپاروسکوپی و سنگ شکنی استاد تمام دانشکده پزشکی یاسوج بالغ بر ۲۵ سال هست بعنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در مسئولیتهای مختلف مدیریتی آموزشی و پژوهشی مشغول خدمت هستم.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج؛ در این نشست خبری دکتر محرابی اظهار داشت: در طی این مدت مجری بالغ بر ۴۰ پایان نامه و طرح پژوهشی در مقطع دکترای پزشکی بوده ام که نتایج آن چاپ بالغ بر ۵۰ مقاله علمی در مجلات معتبر بین المللی داخلی و خارجی و ارائه بیش از ۴۰ مقاله و سخنرانی در کنفرانس های بین المللی داخل و خارج از کشور بوده است.
وی افزود: اغلب پژوهش های من بر روی درمان های دارویی و سنگ شکنی برای درمان سنگ های دستگاه ادراری متمرکز هست هر چند در خصوص تشخیص و درمان بیماری های پروستات و درمان شب ادراری و ناباروری مردان نیز فعالیت می کنم و در طی سال گذشته ۳ طرح در خصوص درمانهای نوین سنگ های مثانه و میزنای با استفاده از لیزر یا سنگ شکن مجرا داشته ام و یک طرح نیز در خصوص کاربرد گزنه و سیاه دانه در بهبود درد و دفع سنگهای کلیه و میزنای به اتمام رسانده ام.
عضو هیئت علمی دانشگات با اشاره به طرح های خود گفت: همکاران من در طرح سیاه دانه و گزنه زنده یاد خانم مهندس ناهید شاکری مدیر عامل فقید شرکت دانش بنیان ارمغان سلامت زاگرس و آقای حسین محمدیان بودند و در طرح مقایسه لیزر هولمیوم و سنگ شکن ضربه ای دکتر روح الله علی رضایی و آقای دکتر افروغی بودند.
دکتر محرابی علت اصلی انتخاب موضوعات فوق را شیوع فزاینده سنگ های ادراری در دنیا و استان دانست و افزود: علی رغم ارائه انواع درمان های مختلف سنگ شکنی ولی متاسفانه کماکان هم عود بالا در حدود ۵۰ در صد دارند، هم داروی موثر گیاهی یا شیمیایی برای درمان و پیشگیری آنها وجود ندارد و در صورت عدم درمان به موقع و صحیح می‌توانند باعث نارسایی کلیه و دردهای مکرر و شدید برای بیماران شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج عنوان کرد: در طرح بررسی تاثیر سیاه دانه و گزنه در درمان سنگ های کلیه و میزنای با توجه به اثبات خواص ضد دردی، ضد التهابی شل کنندگی و سیاه دانه و برگ گزنه و همچنین مشاهده اثرات ضد دردی و دیورتیک نسبی آنها در چند مطالعه محدود انسانی و نبود داروی موثر در درمان و دفع سنگ های بالای ۶ میلی کلیه و حالب تاکنون ) هدف ما در این مطالعه بررسی اثر عصاره ترکیبی این دو گیاه در بهبود درد و کمک به دفع سنگ های ۱۰ میلیمتر دستگاه ادراری فوقانی بود.
وی تصریح کرد: ابتدا عصاره ترکیبی این گیاهان با کمک مرکز تحقیقات گیاهان دارویی تهیه و سپس ۸۰ بیمار به صورت تصادفی در دو گروه دریافت کننده عصاره یا کپسول تامسولوسین گشاد کننده میزنای برای کمک به دفع سنگ تقسیم شدند که در گروه اول بعد از انجام سونوگرافی یا سی تی اسکن و اطمینان از وجود سنگهای ۵ تا ۱۰ میلی متر تامسولوسین 4 /میلیگرم هر شب یک کپسول برای دو هفته تجویز شد و در گروه دوم عصاره هیدروالکلی برگ گزنه و دانه سیاه دانه به صورت کپسول تهیه و به میزان ۶۰۰ میلی گرم در روز منقسم به دو دوز (۱۲۰) میلیگرم گزنه و ۴۸۰ میلی گرم سیاه دانه طبق مطالعه اردکانی و Pavone بعد از ناهار و شام با یک لیوان آب برای مدت ۲ هفته مصرف شد. دو هفته بعد بیماران ویزیت شده و KUB یا سونوگرافی انجام و میزان تغییر اندازه سنگ و وجود سنگ های باقی مانده اندازه گیری و ثبت شدند که میزان درد بیماران با استفاده از معیار درد بصری توسط بیمار چک و در حین درمان و پایان مطالعه داده ها جمع آوری و تجزیه و تحلیل گردید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج به یافته های این پروژه اشاره کرد و ابراز داشت: میانگین سن گروه کنترل تامسولوسین 41.25 و میانگین سن گروه مداخله عصاره ترکیبی 44.71 سال بود که تفاوت معنی داری بین این دو گروه از نظر سن مشاهده نشد و همچنین میانگین شدت درد بر اساس معیار درد بصری قبل از درمان در دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشتند ولی بعد از درمان اختلاف قابل ملاحظه بین دو گروه مشاهده شد و میانه شدت درد در گروه ترکیبی عصاره گزنه و سیاه دانه ۰.۵ و در گروه کنترل ۱/۵ بود که تفاوت معنی دار با هم داشتند.
وی همچنین افزود: کاهش معنی داری در تعداد سنگ ها در گروه مداخله مشاهده شد که این کاهش نسبت به گروه کنترل نیز معنی دار بود. همچنین کاهش معنی دار اندازه سنگها در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (0.041=P).
این عضو هیئت علمی به نتیجه گیری نتایج مطالعه اشاره کرد و گفت: در گروه دریافت کننده عصاره ترکیبی سیاه دانه و گزنه میزان درد ، اندازه و تعداد سنگ ها نسبت به گروه کنترل دریافت کننده تامسولوسین تنها به طور معنی داری کاهش یافت که می تواند بدلیل اثرات ضد دردی ضد اسپاسم و مدر عصاره ترکیبی باشد هر چند انجام مطالعات بیشتر با حجم نمونه بالاتر توصیه می شود.
در مطالعه دوم دو روش درمان سنگ شکنی سنگ های میزنای با امواج لیزر یا امواج ضربه ای از نظر کارایی ، زمان عمل و عوارض با هم مقایسه شد.
دکتر صدراله محرابی تصریح کرد: امروزه درمان استاندارد سنگ های حالب زیر ۲۰ میلیمتر استفاده از درمان های آندوسکوپیک با امواج ضربه ای اولتراسونیک یا لیزر می‌باشد و با توجه به کارایی بهتر ،مهاجرت کمتر سنگ ها در لیزر و ایجاد قطعات کوچکتر در درمان سنگ حالب در این مطالعه کارایی و عوارض دو روش سنگ شکنی با لیزر و ضربه ای در بیماران مبتلا به سنگ حالب مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی یاسوج با اندازه زیر ۲۰ میلیمتر از تاریخ دی ماه ۱۴۰۱ تا تاریخ تیرماه ۱۴۰۲ مورد بررسی قرار گرفت.
وی به مهمترین یافته ها لیزر هولمیوم نسبت به لیتوتریپسی ضربه ای اشاره کرد و گفت:کارایی لیزر هولمیوم نسبت به لیتوتریپسی در سنگ هایی ۲۰-۶ میلی متر دیستال حالب بهتر بود ولی از نظر آماری معنی دار نبود و گروه لیزر هولمیوم در ۸۸/۶ موارد و گروه سنگ شکنی پنوماتیک در ۸۰ موارد کارایی مناسب داشتند.
دکتر محرابی اضافه کرد: میانگین مدت زمان عمل در گروه سنگ شکن ضربه ای ۴۲/۶۲ دقیقه و در گروه لیزر هولمیوم ۴۱/۳۳ دقیقه بود.
دکتر محرابی در پایان بیان کرد: انتظار ما و سایر پژوهشگران از مسئولین پژوهشی در استان و کشور با توجه به کمبود منابع و زیرساخت های مناسب، ایجاد زیر ساخت های لازم برای گسترش مناسب تحقیقات ،راه اندازی و تقویت شرکت های دانش بنیان و پارک های علم و فناوری ،حمایت از پژوهشگران و استادان، تخصیص منابع و امکانات لازم و ایجاد مشوق های لازم برای ادامه فعالیت بخصوص امکان حضور در مجامع بین المللی برای تبادل اطلاعات علمی و انتشار نتایج مطالعات می‌باشد.
